Çetin Altan / Milliyet
Gündem / Güncel
Email adresi: c.altan@bnet.net.tr

Çetin Altan (d. 22 Haziran 1927, ?stanbul), Türk yazar, gazeteci, kö?e yazar?, oyun yazar? ve eski milletvekilidir.

Ya?am öyküsü

22 Haziran 1927'de ?stanbul'da do?du. Dedesinin babas? K?r?m'dan göç eden arabac? Ahmet K?pçakski, dedesi Tatar Hasan Pa?a idi. Babas? hukukçu Halit Bey, annesi Nurhayat Han?m'd?r. Galatasaray Lisesi'ni, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1943-1944'de Ç?naralt?, Varl?k, ?stanbul ve Kaynak'da ?iirleri ve düz yaz?lar? ç?kt?. ?lk kitab? Üçüncü Mevki 1946'da yay?nland?. Ulus gazetesinde muhabir olarak ba?lad??? gazetecili?e Hür Ses'de f?kra yazarl??? ile devam etti. Daha sonra Halkç?, Tan, Ak?am, Milliyet, Yeni Ortam, Hürriyet, Güne? gazetelerinde ve Çar?af dergisinde kö?e yaz?lar? yazd?. 1959 y?l?nda Abdi ?pekçi'nin teklifi üzerine Peyami Safa'n?n (1899 - 1961) yerine Milliyet gazetesinde yazmaya ba?lam??t?r. Daha sonra Devrim, Ak?am, Hürriyet, Güne?, Sabah, Milliyet gazetelerinde kö?e yaz?lar? yazd?. Dünyan?n en çok kö?e yaz?s? yazm?? yazarlar?ndand?r.

Çetin Altan 1965-1969 aras?nda Türkiye ??çi Partisi'nden milletvekilli?i yapt?. Önce dokunulmazl??? kald?r?lan, sonra da iade edilen ilk milletvekilidir. Yine ayn? dönemde, 1968 y?l?nda meclisteki bir konu?mas? s?ras?nda ba?layan tart??ma Naz?m Hikmet'e kadar s?çram?? ve ba?ta o döneminAdalet Partisi milletvekili Cavit ?adi Pehlivano?lu ve Hamit Fendo?lu olmak üzere Adalet Partisi milletvekilleri ile kar??t??? kavga ile çokça gündeme gelmi?tir. Bu dönemdeki an?lar?n? "Ben Milletvekiliyken" ad?yla kitapla?t?rd?.

1960'l? ve 1970'li y?llardaki kö?eyaz?lar?, Ta?, Sömürücülerle Sava?, Suçlanan Yaz?lar, 'Kahrolsun Komünizm' Diye Diye, Onlar Uyan?rken, Kopuk Kopuk, Geçip Giderken, Gölgelerin Gölgesi, ?eytan?n Aynalar?, Bir Yumak ?nsan (1978 Türk Dil Kurumu Ödülü), Nar Çekirdekleri adl? kitaplarda topland?. Bu y?llarda gerçekle?en 27 May?s 1960 ve 12 Mart 1971 askeri darbelerini destekledi[1]. 9 Mart 1971 darbe te?ebbüsünü destekleyen "Devrim" gazetesi mensubu oldu?u gerekçesiyle, bu "Milli Demokratik Devrim" darbesi planlar?na kar?? ç?kan zaman?n 1. Ordu Komutan? OrgeneralFaik Türün taraf?ndan tutuklanarak sorguya çekildi.

Altan'?n dört roman? vard?r: Büyük Gözalt? (1973 Orhan Kemal Ödülü), Bir Avuç Gökyüzü, Viski ve Küçük Bahçe. Dördü de Frans?zcaya çevrilen bu eserlerden Büyük Gözalt? ?sveçce, Yunanca, Bulgarca ve ?spanyolca; Bir Avuç Gökyüzü ise ?spanyolca ve Romence dillerinde yay?nland?. Büyük Gözalt? Frans?z liselerinde seçmeli ders kitab? olarak okutuldu.

Yazar?n tümü oynanm?? oyunlar?ndan bas?l? olanlar; Çemberler, Mor Defter, Suçlular, Dilekçe ve Tahtaravalli, bas?lmam?? olanlar ise, Beybaba, Yedinci Köpek, Isl?kç? ve Telefon Kimin ?çin Çal?yor'dur. Kavak Yelleri ve Kas?rgalar'da çocukluk an?lar?n? anlatan Altan'?n A?k Sanat ve Servet ve Atatürk'ün Sosyal Görü?leri adl? iki incelemesi vard?r. R?za Bey'in Polisiye Öyküleri ile Türk yaz?n?nda pek az denenmi? olan polisiye türünde eser veren yazar Zurnada Pe?rev Olmaz'da mizahi yaz?lar?n? toplad?. 2027 Y?l?n?n An?lar? ise onun fütürist bir çal??mas?d?r. Çok yönlü bir yazar olan Altan'?n gezi yaz?lar? Al ??te ?stanbul ve Bir Uçtan Bir Uca adlar?yla yay?nland?. Tarihinin Saklanan Yüzü ise onun Osmanl? tarihi üzerine yapt??? bir ara?t?rmad?r.

Tüm yap?tlar?ndan örneklerin topland??? "Seçmeler" 1992'de yay?mland?. 1997'de Seçmeler geni?letilerek Dünyada B?rak?lm?? Mektuplar ad?yla tekrarland?. Son 15 y?l?n günlük gazete yaz?lar? da ?eytan?n Gör Dedi?i kitab?yla okuyucuya ula?t?. Yazar son olarak çocuklar için özel bir yap?t? gerçekle?tirdi, Alfabe. Elli y?ll?k yaz? ya?am?nda yaz?lar?ndan ötürü pek çok kez mahkemeye verilen Altan hakk?nda a??r cezada 300'den fazla dava aç?ld?. 1972 y?l?nda gözalt? süresi 24 saat olmas?na kar??n 15 gün gözalt?nda tutuldu. Üç kez tutukland?, iki kez mahkûm oldu ve iki y?l cezaevinde yatt?. Son olarak hakk?nda 159. Maddeye dayan?larak aç?lan davada tek celsede beraat etti. Çetin Altan kö?e yaz?lar?na Milliyet gazetesinde devam ediyor. O?ullar? Ahmet Altan ve Mehmet Altan’d?r. K?z? Zeynep Bakan'd?r.

Hayat hikâyesi, 1998 y?l?nda e?i Solmaz Kâmuran taraf?ndan ?pek Böce?i Cinayeti adl? kitapta kaleme al?nm??t?r.[2]

Eserleri

Roman
  • Büyük Gözalt? (1972) - 1973 Orhan Kemal Roman Arma?an?
  • Bir Avuç Gökyüzü (1974)
  • Viski (1975)
  • Küçük Bahçe (1978)
  • R?za Bey'in Polisiye Öyküleri (1985)
  • A?k, Sanat ve Servet (1998)
?iir
  • Üçüncü Mevki (1946)
Öykü
  • Dünyada B?rak?lm?? Mektuplar (1997)
  • Kalem Bahçelerinden Yedi Hayat (2009)
Oyun
  • Beybaba (1960-61)
  • Yedinci Köpek (1964)
  • Çemberler (1964)
  • Mor Defter (1965)
  • Suçlular (1965)
  • Dilekçe ve Taht?revalli (1966)
  • Komisyon (1969)
  • Isl?kç? (1977)
  • Bütün Tiyatro Eserleri (2001)
An?
  • Ben Milletvekili ?ken (1971)
  • Bir Yumak ?nsan (1977)
  • Kavak Yelleri ve Kas?rgalar (1999)
  • ?yi ki ?u Köyce?iz Var (2001)
Gezi
  • Bir Uçtan Bir Uca (1965)
  • Al ??te ?stanbul (1981)
Deneme
  • Atatürk'ün Sosyal Görü?leri (1965)
  • Öldürülmü? ?ehzadeler ve Devrilmi? Padi?ahlar (1991)
  • ?dam Edilen 44 Vezir-i Azam?n Dram? (1991)
  • ?eytan?n Gör Dedi?i (1997)
  • Kad?n, I??k ve Ate? (1998)
  • Yeryüzü Tanr?çalar? (2000)
  • Kullar ve Sultanlar (2000)
  • 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10 (2001)
  • Enseyi Karartmay?n (2003)
  • Uçuk (2004)
Mizah
  • Ta? (1964)
  • Sömürücülerle Sava?? (1965)
  • Onlar Uyan?rken (1967)
  • Geçip Giderken (1968)
  • Kopuk Kopuk (1970)
  • Suçlanan Yaz?lar (1970)
  • Kahrolsun Komünizm Diye Diye (1976)
  • Nar Çekirdekleri (1976)
  • Zurna’da Pe?rev Olmaz (1978)
  • Gölgelerin Gölgesi (1981)
  • ?eytan Aynalar? (1982)
  • 2027 Y?l?n?n An?lar? (1985)
  • Sobe (1999)
Çocuk
  • Alfabe (2006)
Çeviri
  • Aptal K?z (1962)