Mustafa Balbay / Cumhuriyet
Siyaset / Güncel
Email adresi: mustafabalbay35@gmail.com

Mustafa Ali Balbay (d. 8 A?ustos 1960, Güney, Ye?ilova), Türk gazeteci, siyasetçi ve yazar.

24. Dönem 25. Dönem 26. Dönem ?zmir 2 . Bölge milletvekili, Cumhuriyet Gazetesi Vakf? Yönetim Kurulu üyesi, Cumhuriyet Gazetesi Yay?n Kurulu üyesi, Cumhuriyet Gazetesi eski Ankara Temsilcisi, Cumhuriyet Gazetesi'nin ba? sayfas?nda Gündem adl? kö?enin yazar? olan Balbay’?n gezi, inceleme, biyografi, siyaset, tiyatro oyunu ve çocuk edebiyat? alan?nda 51 kitab? vard?r.

6 Mart 2009 da hükûmeti dü?ürmeye te?ebbüs suçlamas?yla tutukland?. 5 A?ustos 2013'te ?stanbul 13. A??r Ceza Mahkemesi taraf?ndan karara ba?lanan Ergenekon davas?nda 34 y?l 8 ay hapis cezas?na çarpt?r?ld?. 9 Aral?k 2013 tarihinde tahliye edildi, 10 Aral?k 2013 tarihinde milletvekili yemini ederek göreve ba?lad?. 1 Temmuz 2019’da Ergenekon Davas? kapsam?nda hakk?ndaki bütün suçlamalardan beraat etti. Balbay, evli ve iki çocuk babas?d?r.

Ya?am?

1960 y?l?nda Burdur’un Ye?ilova ilçesine ba?l? Güney köyünde do?du. ?lkokulu do?du?u köyde, ortaokul ve liseyi Ayd?n'?n Nazilli ilçesinde okudu.

1981 y?l?nda Ege Üniversitesi ?leti?im Fakültesi'ni birincilikle bitirdi.

Gazetecilik ya?am?

Ö?rencili?i s?ras?nda 1980’de ?zmir'in yerel yay?n organ? Gazete ?zmir'de gazetecili?e ba?lad?. 1981'de Milliyet Gazetesi ?zmir bürosunda ve daha sonra Cumhuriyet Gazetesi ?zmir bürosunda muhabir olarak çal??t?. 1985'te Cumhuriyet Gazetesi ?zmir Bürosu ?stihbarat ?efi, 1989'da Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu Haber Müdürü, 1992'de Cumhuriyet Gazetesi ?stanbul Haber Merkezi Müdürü oldu. 1993 y?l?nda Cumhuriyet Gazetesi'nin Ankara Temsilcisi oldu. 1993'ten itibaren kö?e yazarl???na ba?lad?. Gazetenin ba? sayfas?nda, daha önce U?ur Mumcu'nun Gözlem ba?l?kl? kö?e yaz?lar?n?n yay?mland??? kö?ede “Gündem” ba?l?kl? kö?e yaz?lar?n? yay?mlayan Balbay, kö?e yazarl??? ve gazetenin Ankara Temsilcili?i görevini birlikte yürüttü.

TV ve radyo programlar?

Balbay, Cumhuriyet Gazetesi Ankara temsilcili?ini sürdürmekte iken 1996 - 2003 y?llar? aras?nda TRT’de yay?mlanan “Pazar Panorama” adl? haber program?na yorumcu olarak kat?ld?; 1996 - 2009 y?llar? aras?nda hafta içi her sabah Ümit Zileli'nin yapt??? radyo program?na 15 dakika günlük yorumla kat?ld?. 1999 - 2003 y?llar? aras?nda NTV'de Emin Çöla?an ve Yavuz Donat'la birlikte “Kapal? Kap?lar Ard?nda” adl? haftal?k tart??ma program?n? yapt?. 2004-2009 aras?nda Avrasya TV adl? televizyon kanal?nda Emin Çöla?an ile birlikte haftan?n olaylar?n?n tart???ld??? “Ankara Rüzgar?” adl? bir program?n? gerçekle?tirdi.

Yazarl???

Gazeteci-kö?e yazar? ve yönetici kimli?inin yan? s?ra siyaset, güncel konular ve gezi içerikli otuz iki kitap kaleme alm??t?r.

Ergenekon davas?

Balbay, 1 Temmuz 2008 sabah? Ergenekon soru?turmas? kapsam?nda Ankara'daki evinde gözalt?na al?nd?. Balbay'? evinde gözalt?na alan polisler taraf?ndan Balbay’?n evinde yap?lan araman?n ard?ndan bilgisayar?na el konuldu ve kendisi sivil polislerin e?li?inde evden ç?kar?larak gözalt?na al?nd?. Susma hakk?n? kulland???n? belirten Balbay, 5 Temmuz 2008 günü mahkeme taraf?ndan tutuksuz yarg?lanmak üzere serbest b?rak?ld?. Balbay, mahkeme ç?k??? yapt??? aç?klamada kendisini "terör yaral?s?" hissetti?ini belirtti.

Mustafa Balbay, 5 Mart 2009 Per?embe günü sabah?, Ergenekon soru?turmas? kapsam?nda ikinci kez gözalt?na al?nd?. 6 Mart 2009 günü ç?kar?ld??? mahkeme taraf?ndan hükümeti dü?ürmeye te?ebbüs suçlamas?yla tutukland?. Balbay’?n hükûmeti dü?ürme te?ebbüsüyle suçlamas? bilgisayar?ndan elde edildi?i ileri sürülen ve “darbe günlü?ü” diye an?lan notlara dayan?r. Balbay’a atfedilen bu günlüklere dayanarak Balbay’?n ?lhan Selçuk ve di?er Cumhuriyet Gazetesi yazarlar? ve baz? komutanlar ile birlikte 2000-2005 y?llar? aras?nda askeri darbe planlar? yapt??? iddias? ortaya atlm??t?r. Günlüklerin bir bölümü 16 Mart 2009 günü tempo24.com.tr internet haber sitesinde yay?nlanm??t?r. 24 Mart 2009 günü avukat? arac?l???yla bir aç?klama yapan Balbay, kendisine ait oldu?u ileri sürülen günlüklerle ilgili olarak, "Medyada tart???lan ?ekilde bir günlü?üm yoktur. Birbirinden farkl? notlar montaj yap?larak birileri taraf?ndan i?lenmi?, yorumlar eklenmi? ve tahrif edilmi?tir" dedi.

6 Mart 2009'da beri Silivri Cezaevi'nde tutuklu bulunan Balbay, Ergenekon davas?nda hükûmeti ve meclisi ortadan kald?rmaya te?ebbüs suçlamas?yla yarg?lanmakta ve 28 ?ubat 2011’den bu yana bir hücrede tutulmaktayd?. Balbay, 9 Aral?k 2013 tarihinde tahliye edildi. Ergenekon Davas?'n?n temyiz incelemesini yapan Yarg?tay 16. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin verdi?i karar? 21 Nisan 2016 tarihinde bozdu.

Cumhuriyet gazetesi Ankara temsilcili?i görevi, 12 Nisan 2010 tarihinde, tutukluluk hali ileri sürülerek Utku Çak?rözer'e devredilen Balbay, kitap yazmay? ve kö?e yaz?lar?n? ve kitap yazmay? cezaevi ko?ullar?n?n elverdi?i ölçüde sürdürür.

Milletvekili seçilmesi

Balbay, 12 Haziran 2011'de yap?lan genel seçimde Cumhuriyet Halk Partisi'nden aday oldu ve ?zmir 2. Bölge milletvekili seçilmi?tir. Ard?ndan Haziran 2015 ve Kas?m 2015 seçimlerinde tekrar seçilmi?tir.

Tahliye giri?imleri

Milletvekili seçilmesinin ard?ndan tahliye talebinde bulunan Balbay'?n talebi, ?stanbul 13. A??r Ceza Mahkemesi taraf?ndan reddedildi.

"3. Yarg? Paketi" olarak bilen “Yarg? Hizmetlerinin Etkinle?tirilmesi Amac?yla Baz? Kanunlarda De?i?iklik Yap?lmas? ve Bas?n Yoluyla ?li?kin Deva Cezalar?n Ertelenmesi Hakk?nda Kanun Tasar?s?”n?n TBMM'den geçip yasala?mas?ndan hemen sonra 5 Temmuz 2012 günü tahliyesini tekrar talep etti.; bu talep de ?stanbul 13. A??r Ceza Mahkemesi taraf?ndan reddedildi. 9 Aral?k 2013 tarihinde tahliye edildi.

Tahliyesi

Anayasa Mahkemesi, Mustafa Balbay'?n adil yarg?lanma ve uzun tutuklulukla ilgili ba?vurusunu de?erlendirerek, haklar?n?n ihlal edildi?ine karar verdi. Bu karar?n ard?ndan Mustafa Balbay'?n avukat?, hemen ?stanbul 13. A??r Ceza Mahkemesi'ne tahliyesi için ba?vurdu. Talebi de?erlendiren mahkeme Anayasa Mahkemesi'nin karar?na uyarak tahliyesine karar verdi ve 9 Aral?k 2013 tarihinde Mustafa Balbay tahliye edildi.

Ödülleri

  • Sertel Demokrasi Ödülü, 2004 
  • Dil Derne?i Kerim Af?ar Ödülü, 2013 

Kitaplar?

  • Dönekrasi (1996)
  • Türban Kime Kurban (1997)
  • Ülkelere De?il Sava?a Dü?man?m (1997)
  • Copokrasi (1997)
  • Cepokrasi (1998)
  • Balkanlar (1998)
  • Orta(daki) Asya Ülkeleri (1999)
  • Yemen Türkler Mezarl??? (2000)
  • Affedersin La Fontaine (2000)
  • Yürüt Ya Kulum Demireller Tarihinde 2. Yahya Vak'as? (2001)
  • Güvercin, Kurt, Bir de Ar? Ele Geçirince ?ktidar? (2002)
  • Çin'in Uzun Yürüyü?ü (2003)
  • Afrika'n?n Uçlar?nda (2003)
  • Tarihin Arka Odas?: Amerika (2005)
  • ?ran Raporu (2006)
  • Suriye Raporu (2006)
  • Irak Batakl???nda Türk-Amerikan ?li?kileri (2007)
  • Devlet ve ?slam (2007)
  • Heyecan Ya?lanmaz (2007)
  • Çanakkale'den Avustralya'ya ANZAK TÜRKLER? (2008)
  • 12 Eylül Sol-K?r?m?, 78'liler (2008)
  • Nasreddin Hoca ile E?e?i (2009)
  • Nasreddin Hoca ile Çocuklar (2009)
  • Silivri Toplama Kamp? ZULÜMHANE (2010)
  • Dü?ünüyorum Öyleyse San???m ZULÜMNAME (2011)
  • Demokrasi Tanr?s? ZULÜMDAR (2011)
  • Gülümsemek Direnmektir (2012)
  • Halit Çelenk Anlat?yor – Denizlerin Davas?(2012)
  • "O Mektubu Yazan Bendim..." (2012)
  • Yarg?tatör (2013)
  • Savunma (2013)
  • Geçmi?ten Gelece?e Türkiye Gazetesi'>Türkiye (2014)
  • Cumhuriyetin ?kinci Yüzy?l? (2016)
  • Sü-Lale Devri (2016)
  • Nasrettin Hoca (2017)
  • ?nsan? ve Devleti Ya?atmak ?çin Hay?r (2017)
  • Vicdan?n Ayak Sesleri: Yürüyü? (2017)
  • Sava??n ve Bar???n Kahraman? Dünya Lideri ATATÜRK (2017)
  • ?ktidar K?skac?nda Din (2018)
  • A?k?n ve Direni?in ?airi Naz?m Hikmet (2018)
  • Gelecek Cumhuriyetin Köklerinde BÖYLE G?TMEZ (2018)
  • Köleli?e Kaç?? (2018)
  • Pes Etmeyen Kalem Sabahattin Ali (2019)
  • Gönül Gözünde Bin Bir Renk A??k Veysel (2019)
  • Bitmeyen Deniz Gezmi? (2019)
  • Suriye Türkiye Gazetesi'>Türkiye’ye Girdi Göç Dalgas? (2019)
  • Kalpaks?z Kuvay? Milliyeci U?ur Mumcu (2020)
  • Kemalizmin Centilmen Devrimcisi Ahmet Taner K??lal? (2020)
  • Salk?m Sö?üt (2020)
  • Küre-selle?me Türkiye Gazetesi'>Türkiye ve Dünyaya Genel Bak?? (2020)
  • Son Ba?kent Ankara (2021)